Geutuléh lé Hasbi Yusuf
—————————-
PAKRIBAN CARA
MANGAT BÈK PUNAH, BÈK MEUGINTÖN, BÈK MEUTEUGÖN, BÈK MEUTINDÉH, BÈK MEUSUPÉT, BÈK MEUPIRÉT LAGÈE BOH LIMÉNG MASAK DI MIYUP BATÈE SEUMUPÉH ?
Mantöng lé ureueng meututô lam basa Acèh, bahpih makén trép makén lé nyang makén brat tilô, leubèh-leubèh bagi aneuk miet nyang lahé di ateueh Thôn 2000.
H’ana peue-peue meunyö mantöng masa muda, asai mantöng geutém useuha geupeubutôi bacut-bacut watèe ka mulai tuha.
Bahpih meunan, adak jeuet bandum geutanyoe watèe ta teumuléh bèk barangkaho sampoe ancô tata bahasa Acèh.
Bagi geutanyoe nyang galak teumuléh lam basa Acèh nibak “media” wajép ta pupaih ijaan nyang ka lazém geungui nibak meubagoe kamuih atawa buku nyang ka geupeusahèh lé pihak nyang mat kuasa.
Di likôt nibaknyan meunyö geutanyoe gohlom sép ‘éleumèe dalam peukara teumuléuh basa Acèh nyan wajép ta meu-aku beutrang nibak ngön-ngön geutanyoe mangat geutulông peubeutôi siat mangat bèk rusak basa Acèhnyoe, meunan cit tulésan ulôn nyoe neutulông peubutôi, neupupaih & neupeudhiet siat mangat bèk cupa/bèk cuméh basa geutanyoe, meunyö droe neuh beutôi ureueng Acèh aseuli.
Geutanyoe bèk bingkèng & bèk meurasa mbông meunyö na ureueng geutém peubutôi basa geutanyoe, bah pih geutanyoe na keuh sidroe peujabat peunténg di kantô atawa di dalam masyarakat.
Meunan cit lom, bahpih geutanyoe ureueng Acèh tok-tok hana meulawök-lawök ngön sukèe laén, bèk sagai jeuet keu pihak nyang peuancô basa droe teuh, seubab geutanyoe meusidroe pih h’ana rôh pangkai watèe lahé basa nyoe. Gohlom lahé geutanyoe cit ka awai lahé/seunia basanyoe.
Basa nyoe na keuh sibagoe saboh warésan dari ureueng chik geutanyoe nyang wajéb ta peuwaréh lom keu aneuk/cuco geutanyoe.
Bèk keuh geutanyoe jeuet keu ureueng nyang h’ana mampu ta ngui dan ta peuwaréh basa droe teuh lagèe ureueng chik kalheueh geupuwaréh keu geutanyoe .
Di likôt nibaknyan lom ulôn tanyöng bak awak droe neuh mandum, soe keuh pihak nyang palèng wajép geujaga, geupeutimang geupeumaju ngön peumeuceuhu basa geutanyoe nyoe mangat bèk punah meugintön, meuteugom, meutindéh, meusupét meupirét, meupeu-om lagèe boh limèng masak/asam sunti di miyup batèe seumupéh.
Mongkén ulôn kureueng ulôn tupeue soe keuh seulawét nyoe nyang that jumot geu-uruih peukara peutimang, peudhiet & peujroh basa Aceh nyoe. Peue keuh gubernur, “lembaga bahasa”, atawa soe ureueng jih. Tulông neupeutrang & neupeugah siat bah mangat até geutanyoe ban mandum.